GDP là gì? Đây là chỉ số quan trọng liên quan đến việc đánh giá tổng quan của một nền kinh tế trong thời điểm cụ thể. Chỉ số này còn được dùng rộng rãi khi nói về tài chính như GDP PPP, GDP deflator. Vậy để tìm hiểu những thuật ngữ này là gì các bạn hãy tham khảo thông tin được chia sẻ trong bài viết sau.
GDP là gì?
GDP là gì? Đây là từ viết tắt của cụm từ Gross Domestic Product. Được dịch ra là tổng sản phẩm quốc nội. Chỉ số GDP sẽ chỉ ra thị trường của mọi sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất tại một lãnh thổ nhất định. Chỉ số này chỉ được tính trong từng giai đoạn nhất định.
Trong những năm gần đây có nhiều tài liệu còn sử dụng các thuật ngữ chi tiết hơn như NGDP hay RGDP. NGDP. Chúng được viết tắt từ National Gross Domestic Product, được dùng để chỉ tổng sản phẩm quốc nội. RGDP là Regional dùng để chỉ tổng sản phẩm nội địa ở từng địa phương một.
Chỉ số GDP là gì?
Nhìn chung GDP là một trong những chỉ số được dùng để đánh giá tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế trong một quốc gia/vùng lãnh thổ cụ thể. GDP được tính theo số lượng của tất cả các loại hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trên cùng một lãnh thổ, trong cùng một thời gian. Chúng được tính theo 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng và 1 năm.
GDP PPP là gì?
PPP chính là từ viết tắt của cụm từ Purchasing Power Parity, được hiểu là sức mua tương đương hay sức mua ngang giá. Vì sản phẩm ở mỗi nước sẽ có giá khác nhau, PPP sẽ thể hiện một đơn vị tiền tệ riêng của nước đó bằng bao nhiêu so với đơn vị tiền tệ quốc tế.
GDP PPP là gì?
Nói cách khác GDP là chỉ số tổng sản phẩm quốc nội còn PPP là sức mua tương đương. Theo đó GDP PPP chính là chỉ số để tính tỷ giá hối đoái giữa đơn vị tiền tệ của hai nước.
Ví dụ: 1 USD mua được 1 lon nước ngọt ở Mỹ, nhưng nếu ở Việt Nam thì có thể mua được 2 lon nước ngọt cùng loại. Hoặc thu nhập trung bình của người dân tại Việt Nam là 500 USD thì có thể tương đương với một nhân viên ở Mỹ có mức lương là 1500 USD.
Vì vậy để phản ánh được chính xác sự phát triển của một quốc gia thì các bạn cần phải điều chỉnh GDP theo PPP.
GDP Deflator là gì?
Để biết GDP Deflator là gì thì các bạn cần phải biết GDP danh nghĩa và GDP thực tế là gì?
- GDP danh nghĩa (nominal GDP): Được hiểu là tổng lượng hàng hóa và dịch được sản xuất trong một năm nhân với giá của của hàng hóa và dịch vụ đó trong năm.
- GDP thực tế (real GDP): Là tổng của lượng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ra trong một năm nhân với giá cố định của các hàng hóa và dịch vụ đó trong năm.
GDP Deflator là gì?
GDP Deflator chính là chỉ số giảm phát GDP được tính bằng tỉ số giữa giá trị của GDP danh nghĩa và GDP thực thế nhân với 100. Chỉ số giảm phát GDP cho biết một đơn vị GDP điển hình trong thời gian nghiên cứu có mức giá bằng bao nhiêu % so với mức giá của năm cơ sở.
Tính GDP như thế nào? Các cách tính GDP
Có 3 cách được áp dụng để tính GDP. Đó là dựa vào phương pháp sản xuất. phương pháp sử dụng cuối cùng và phương pháp thu nhập. Kết quả của cả 3 cách đều sẽ giống nhau. Cách tính cụ thể như sau:
Tính GDP theo phương pháp sản xuất
Công thức: GDP = Giá trị tăng thêm + Thuế nhập khẩu
Dựa vào góc độ sản xuất thì GDP sẽ là tổng tất cả giá trị gia tăng của nền kinh tế của một quốc gia và vùng lãnh thổ trong một thời gian nhất định. Theo công thức này thì giá trị tăng thêm có thể bao gồm: thu nhập của người sản xuất, bảo hiểm, thuế sản xuất, khấu hao tài sản cố định, giá trị thặng dư…
Tính GDP theo phương pháp sử dụng cuối cùng
Dựa vào góc độ sử dụng thì GDP sẽ bao gồm tiêu dùng cuối cùng của một hộ gia đình, tiêu dùng cuối cùng của chính phủ, tích lũy tài sản, chênh lệch xuất – nhập khẩu của đất nước.
Công thức: GDP = C + I + G + NX
Trong đó:
- C: là tổng giá trị tiêu dùng cho sản phẩm và dịch vụ của các hộ gia đình tại quốc gia đó
- I: là tổng giá trị tiêu dùng của các nhà đầu tư
- G: là tổng giá trị chi tiêu của chính phủ
- NX: là xuất khẩu ròng (= “giá trị xuất khẩu” – “giá trị nhập khẩu”), thể hiện sự chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu tại quốc gia đó.
Tính GDP theo phương pháp thu nhập
Theo góc độ thu nhập thì GDP bao gồm thu nhập của một người lao động, khấu hao tài sản cố định dùng trong sản xuất, thuế sản xuất và giá trị thặng dư sản xuất trong cùng 1 thời kỳ tại 1 quốc gia, vùng lãnh thổ.
Công thức: GDP = W + R + I + Pr + Ti + De
Trong đó:
- W: là tiền lương
- R: là tiền thuê
- I: là tiền lãi
- Pr: là lợi nhuận
- Ti: là các khoản thuế đánh vào dịch vụ, hàng hóa bán trên thị trường và trợ cấp của chính phủ cho sản xuất (thuế gián thu ròng).
- De: là khấu hao tài sản cố định
Tính GDP như thế nào? Các cách tính GDP
Các yếu tố ảnh hưởng đến GDP
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số GDP, trong đó có 3 yếu tố quan trọng nhất các bạn có thể tham khảo. Bao gồm:
Dân số
Dân số là nguồn cung cấp lao động cho xã hội để tạo ra của cải, vật chất và tinh thần. Tuy nhiên nó cũng là đối tượng tiêu thụ các sản phẩm, loại hình dịch vụ do con người tạo ra. Vì vậy dân số và GDP sẽ có mối quan hệ tác động qua lại không thể tách rời. Dân số chính là yếu tố quan trọng để các bạn có thể tính toán được GDP bình quân đầu người của một quốc gia tại thời điểm nhất định.
FDI
FDI là từ viết tắt của Foreign Direct Investment. Đây là chỉ số đầu tư trực tiếp nước ngoài. Một hình thức đầu tư dài hạn của cá nhân hoặc tổ chức nước này vào nước khác bằng cách thiết lập nhà xưởng sản xuất, cơ sở kinh doanh. Đây là một nhân tố thiết yếu trong việc sản xuất vì FDI sẽ bao gồm: Tiền bạc, vật chất, phương tiện sản xuất, cơ sở hạ tầng và các hoạt động xã hội khác. Theo đó FDI sẽ có nhiều tác động đến chỉ số GDP.
Lạm phát
Lạm phát được hiểu là sự gia tăng mức giá chung và liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian. Đồng thời là sự mất giá trị của một loại tiền tệ nào đó. Đây là chỉ số được quan tâm đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế. Quá trình kinh tế của một quốc gia để tăng trưởng ở mức độ cao thì phải chấp nhận mức lạm phát ở tốc độ nhất định. Tuy nhiên khi lạm phát tăng cao, vượt quá mức cho phép thì sẽ gây ra sự ngộ nhận cho sự tăng trưởng GDP và khủng hoảng kinh tế. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến lạm phát và nhà nước luôn phải có chính sách để kiểm soát lạm phát.
Các yếu tố ảnh hưởng đến GDP
Ý nghĩa của chỉ số GDP
Ở bất kỳ quốc gia nào, chỉ số GDP đều có ý nghĩa rất quan trọng. Cụ thể như sau:
- Nó là thước đo để đánh giá tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia. Đồng thời thể hiện sự biến động của sản phẩm, dịch vụ theo thời gian.
- Nếu chỉ số GDP suy giảm sẽ có tác động xấu đến nền kinh tế và có thể dẫn đến các tình trạng suy thoái về kinh tế. Tình trạng lạm phát, thất nghiệp, tiền mất giá… Đây là tác động xấu, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp cũng như đời sống của nhân dân.
- Chỉ số GDP bình quân đầu người sẽ giúp bạn biết được mức thu nhập tương đối cũng như chất lượng sống của người dân ở mỗi khu vực, quốc gia.
Ý nghĩa của chỉ số GDP
Những hạn chế của chỉ số GDP ra sao?
Mặc dù GDP có vai trò quan trọng trong nền kinh tế của đất nước. Thế nhưng vẫn chưa thể phản ánh được một cách cụ thể nhất tình trạng của nền kinh tế quốc gia. Vì vậy một số hạn chế các bạn có thể tham khảo như sau:
- GDP là yếu tố để đánh giá kích cỡ của nền kinh tế. Tuy nhiên không phản ánh chính xác được mức sống của người dân.
- Chỉ số GDP sẽ không bao gồm các yếu tố như: Kinh tế trao đổi, kinh tế phi tiền tệ, kinh tế ngầm, …. Vì vậy số liệu để tính GDP là chưa thực sự chính xác.
- Trong GDP không có yếu tố hài hòa của sự phát triển. Ví dụ ở quốc gia có tốc độ phát triển cao nhưng tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt, suy yếu…vậy thì đây là thiệt hại do quá trình sản xuất gây nên.
- Chỉ số GDP cũng chưa thực sự phản ánh chính xác mức độ tham gia đóng góp của các thành phần dân số ở phạm vi quốc gia. Quốc gia có chỉ số GDP có thể đến từ kết quả của nhóm dân số giàu đem lại. Trong khi dân cư đều ở mức nghèo.
Những hạn chế của chỉ số GDP ra sao?
Lời kết
Những thông tin về GDP là gì? GDP PPP là gì? GDP deflator là gì? Đã chia sẻ rất chi tiết đến các bạn. Dựa vào những thông tin này các bạn chắc hẳn đã tìm hiểu được sự quan trọng, yếu tố ảnh hưởng đến chi số GDP. Hy vọng những thông tin này bổ ích với các bạn.
