Móng băng là loại móng nhà được sử dụng rất phổ biến hiện nay. Người ta dùng loại móng này cho các công trình nhà cấp 4; nhà biệt thự; nhà phố. Để hiểu rõ hơn về loại móng nhà này hãy tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Khái niệm móng băng là gì?
Móng băng là loại móng nhà bình thường có hình dáng của một dải dài được xây dựng độc lập hoặc giao nhau theo hình chữ thập. Người ta xây dựng kiểu này để có thể đỡ được toàn bộ kết cấu của ngôi nhà.
Tùy thuộc vào diện tích của công trình cũng như điều kiện địa hình, độ cứng, độ lún của nền đất mà người ta sẽ quyết định dùng loại móng băng nào cho phù hợp. Điều này có ý nghĩa vô cùng quan trọng để đảm bảo được tính an toàn cũng như độ bền vững của công trình.
Móng băng được xếp vào loại móng nông. Đây là loại móng được xây dựa trên những hố đào trần sau đó sẽ lấp đất lại. Độ sâu chôn móng vào khoảng dưới 2m đến 2,5m.
Móng băng là loại móng nhà bình thường có hình dáng của một dải dài được xây dựng độc lập hoặc giao nhau theo hình chữ thập
Phân loại móng băng
Móng băng có thể được phân loại dựa trên một vài tiêu chí. Dựa vào những yếu tố đó người ta sẽ có một vài loại móng băng cụ thể như sau:
- Phân loại dựa trên vật liệu kết cấu, gồm 2 loại là móng băng gạch và móng băng bê tông cốt thép.
- Dựa vào tính chất, độ cứng thì có 3 loại: Móng cứng, móng mềm, móng hỗn hợp.
- Dựa vào phương vị thì có 2 loại:
- Móng 1 phương: Đây là loại móng được dùng theo 1 chiều duy nhất là chiều ngang hoặc chiều rộng của ngôi nhà. Đường móng được đặt song song với nhau, khoảng cách giữa các đường móng đó sẽ phụ thuộc vào diện tích của công trình mà bạn đang thi công.
- Móng 2 phương: Móng 2 phương là loại móng được thiết kế theo 2 đường vuông góc và được giao nhau giống như ô bàn cờ.
Móng băng được xếp vào loại móng nông
Kết cấu móng băng cơ bản
Kết cấu móng băng dựa vào vật liệu có thể làm từ gạch hoặc bê tông cốt thép. Tuy nhiên, ngày nay kết cấu gạch không còn được sử dụng phổ biến nữa, chủ yếu áp dụng cho các loại công trình nhỏ có điều kiện đất nền tốt. Kết cấu bê tông lại trở nên được ứng dụng rộng rãi hơn bởi độ bền vững chãi.
Cấu tạo móng băng cơ bản bao gồm một lớp bê tông lót mỏng, một bản móng chạy liên tục và được liên kết móng thành một khối dầm móng. Lớp bê tông lót có độ dày là 100mm; kích thước bản móng phổ thông đạt (900 – 1200)x350 (mm); dầm móng phổ thông là 300x(500 – 800) (mm); thép bản móng phổ thông là Φ12a150; thép dầm móng phổ thông dọc là 6Φ(18 – 22); thép dầm móng phổ thông thép đai là Φ8a150.
- Lưu ý: Các thông số trên chỉ là thông số cơ bản và được sử dụng phổ biến trong các công trình dân dụng. Tuy nhiên, tùy vào mỗi công trình khác nhau mà sẽ có các thông số cho các loại thép khác nhau để phù hợp với kết cấu cũng như tính ổn định và độ bền vững của công trình.
Kết cấu móng băng dựa vào vật liệu có thể làm từ gạch hoặc bê tông cốt thép
Ưu, nhược điểm khi thi công móng băng
Khi thi công móng băng sẽ có nhiều tình huống có thể xảy ra. Ưu nhược điểm của loại móng này có thể kể ra như sau.
Ưu điểm của móng băng
Móng băng được sử dụng khá phổ biến hiện nay, song song với đó loại công trình này có những ưu điểm sau:
- Móng băng giúp sự liên kết giữa tường và cột nhà được chắc chắn theo phương thẳng đứng. Công trình này cũng giúp ngăn tình trạng lún lệch giữa các cột với nhau.
- Công trình giảm đi áp lực cho đáy móng.
- Giúp tải trọng được dàn đều lên toàn công trình.
- Giúp xây dựng được những công trình lớn tại những nơi có địa chất xấu và độ ổn định không cao.
- Thi công đơn giản, tiết kiệm chi phí.
Nhược điểm của móng băng
Bên cạnh tính ứng dụng mang nhiều ưu điểm vượt trội thì móng băng cũng tồn tại một vài nhược điểm như sau:
- Bạn không thể sử dụng loại móng này ở những nơi có nhiều bùn hay nền đất yếu.
- Móng băng có tính ổn định, khả năng chống lật, chống trượt chỉ ở mức tương đối. Độ ổn định cũng kém hơn khi momen lực ngang tăng cao.
- Với những vùng đất có mạch nước ngầm nằm sâu bên dưới thì yêu cầu kĩ thuật khi thi công vô cùng phức tạp.
Móng băng giúp sự liên kết giữa tường và cột nhà được chắc chắn
So sánh móng băng và móng bè
Móng băng và móng bè có khá nhiều điểm tương đồng với nhau về hình dáng. Tuy nhiên, 2 loại công trình này cũng có những điểm khác biệt rõ rệt như sau:
- Bạn chỉ có thể dùng móng bè cho các công trình ở vùng địa chất ổn định, vững chắc.
- Các công trình móng bè được xây dựng ở khu vực có mật độ xây dựng thấp.
- Những công trình có tải trọng nhỏ sẽ phù hợp với loại móng bè hơn móng băng.
- Thời gian thi công móng bè nhanh và tiết kiệm chi phí hơn.
Lưu ý khi thiết kế móng băng
Công tác thiết kế móng băng là công đoạn quan trọng. Khi xác định được công trình phù hợp sử dụng móng băng, người thiết kế cần tính toán để chọn thiết kế loại móng băng cho phù hợp. Lúc này sẽ tính toán xem dùng loại móng cứng hay móng mềm hay móng kết hợp thì phù hợp với chiều sâu của đất.
- Trường hợp 1: Chiều sâu đất đặt móng lớn thì dùng băng mềm để giảm chiều sâu khi đặt móng và cũng là tiết kiệm chi phí cho gia chủ.
- Trường hợp 2: Chiều sâu đặt móng nông thì nên dùng loại móng cứng.
- Trường hợp 3: Khi móng cần cường độ cao thì nên dùng loại bê tông cốt thép.
Với những gia đình muốn xây thêm tầng hầm thì dùng móng băng còn là để chắn đất và tạo đường hầm. Phần tường hầm có thể nằm hoàn toàn dưới đất hoặc có một ít phía trên mặt đất. Trường hợp này móng băng phải được đặt sâu hơn nền tầng hầm với khoảng cách > 0,4m, đồng thời đỉnh móng phải nằm dưới sàn tầng hầm.
Móng băng ở hồi nhà sẽ phải được làm cẩn trọng hơn móng băng dọc nhà và móng tường ngăn
Móng băng ở hồi nhà sẽ phải được làm cẩn trọng hơn móng băng dọc nhà và móng tường ngăn. Đáy móng sẽ được đặt cùng chiều sâu nên móng băng cho hồi nhà sẽ được thiết kế rộng hơn các dãy móng còn lại.
Quy trình thi công, bố trí thép móng băng tiêu chuẩn
Để móng băng đạt được độ chính xác, cũng như tính ổn định của kết cấu thì khi thi công bạn cần thực hiện theo các bước sau đây:
Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng và đầy nguyên liệu
Với công đoạn đầu tiên này bạn cần phải giải phóng mặt bằng thật sạch sẽ và gọn gàng. Từ đó sẽ nắm được vị trí phải đóng cọc là ở đâu và vị trí tạo móng băng là ở đâu.
Bạn sẽ phải chuẩn bị đầy đủ các nguyên vật liệu như xi măng, cát, đá, thép… số lượng sẽ phải được tính toán dựa theo thiết kế móng băng và khối lượng vật tư thi công của công trình.
Bước 2: Đào hố móng và làm phẳng hố
Đầu tiên bạn cần cắm mốc và tiến hành dùng các kỹ thuật để giác móng chuẩn xác. Tùy công trình mà sẽ phải đào móng với độ sâu khác nhau. Tuy nhiên, bạn không nên đào móng quá sâu hoặc quá nông và phải đảm bảo được kích thước móng đạt tiêu chuẩn và phù hợp.
Sau đó bạn cần làm phẳng mặt hố và chỉnh sửa cho hố móng được gọn gàng và bằng phẳng. Bước này sẽ giúp cho quá trình thi công về sau được thuận tiện và nhanh chóng.
Bước 3: Bố trí thép móng băng
Bố trí thép móng băng là bước rất quan trọng, cách bố trí thép này yêu cầu nhà thi công phải tuân thủ đúng theo bản vẽ thiết kế trước đó. Đồng thời, bạn cần chú ý những điểm sau:
Bạn phải kiểm tra các loại thép xem có đúng chủng loại và chất lượng không. Đồng thời thép phải có độ dẻo hợp lý. Bề mặt của thanh thép phải sạch sẽ, không bị gỉ. Nếu có phần nào bị gỉ thì cần vệ sinh lại sạch sẽ ngay. Trong khi thi công hạn chế việc bám dính bẩn lên thép. Thép phải được đặt đúng vị trí và đủ số lượng theo yêu cầu.
Bước 4: Ghép cốt pha móng
Công đoạn này khá là quan trọng và không thể thiếu. Sau khi làm xong bước này sẽ tiến hành đổ bê tông móng. Lúc này, các công nhân sẽ phải hết sức cẩn thận và tỉ mỉ trong việc lắp đặt cốt pha.
Bên cạnh đó bạn phải chọn loại cốt pha còn nguyên trạng, không bị cong vênh hay mục nát. Các thanh gỗ phải được cố định vững chắc để tránh tình trạng cốt pha bị xê dịch khi đổ bê tông.
Các tấm cốt pha được ghép kín khít vào nhau và dùng đinh hoặc ốc vít để không bị bung trong khi đang đổ bê tông. Các thanh chống cũng cần được kê lên tấm gỗ dày khoảng 4cm để giảm tác động xô ngang.
Bước 5: Đổ bê tông móng băng
Bước cuối cùng là bạn cần làm đó là đổ bê tông móng băng. Bước này quyết định đến hiệu quả của việc thi công của công trình. Khối bê tông phải đạt đúng tiêu chuẩn và không bị lẫn tạp chất đồng thời phải được nhào trộn theo chuẩn tỉ lệ.
Khối bê tông phải đạt đúng tiêu chuẩn và không bị lẫn tạp chất
Một điểm mà bạn cần lưu ý đó là không đứng lên trên thành cốt pha, nếu cần thì hãy bắc những ván gỗ để có thể đi lại cho an toàn. Việc này cũng giúp cho khối bê tông không bị sai lệch kết cấu. Nguyên tắc khi đổ móng bê tông đó là đổ từ xa đến gần.
Lời kết
Tóm lại móng băng là loại móng tốt mang lại nhiều ưu điểm cho công trình xây dựng và hiện nay được ứng dụng vô cùng rộng rãi. Nhà xây dựng cần lưu ý cách pha móng và quy cách cho chuẩn để phần móng đạt được kết cấu vững chắc cho công trình.
